دیدار شعرا با رهبر؛ فرصتی برای جریانات مختلف شعر

راه‌نوا- نشست بازخوانی «خاطرات شعرا از شب شعر امین شعر انقلاب» عصر روز گذشته با حضور حسین اسرافیلی، مصطفی محدثی خراسانی، ناصر فیض، میلاد عرفانپور، محمدمهدی سیار، محمدرضا اصلانی و جمعی از علاقه‌مندان به شعر و ادبیات برگزار شد.

رهبری اجازه دادند سیگار بکشند

حسین اسرافیلی در این نشست گفت: دیدارهای رهبری با شعرا در اوایل محدود بود و با 12 نفر کمتر و بیشتر تشکیل می‌شد و یک جمع خودمانی و صمیمی بود و حتی دوستانی که در این جلسه شرکت نمی‌کردند مورد سؤال رهبر انقلاب قرار می‌گرفتند.

وی افزود: در خاطرم هست که در یکی از این جلسات مرحوم مشفق در جلسه حضور نداشت که رهبری از جمع سراغ مشفق را گرفتند، که گفتیم او بیرون ایستاده تا سیگارش تمام شود که آقا فرمودند بیایند داخل راحت باشند که این اجازه آقا موجب شد یوسفعلی میرشکاک شروع به کشیدن سیگار کند و فضای اتاق پر از دود شد.

اسرافیلی در ادامه گفت: در این جلسه اشعار نقد می‌شد و نظرات مختلف مطرح می‌گردید اما کم‌کم تعداد شعرایی که در این جلسه شرکت می‌کردند بیشتر شد. تشکیل این جلسه از چند جهت ارجمند است یکی اینکه نشان می‌دهد رهبر انقلاب به شعر و ادب توجه دارند و همچنین به ریشه‌های انقلاب اسلامی نیز اشاره می‌کند که این انقلاب یک انقلاب فرهنگی است.

این شاعر اضافه کرد: از سوی دیگر این جلسات نشان‌دهنده ساحت پاک ادب و فرهنگ است که این ساحت چه میزان پاک است که علما و مراجع تقلید به آن توجه نشان می‌دهند.

وی در پایان گفت: بعد از اینکه شعر می‌خواندیم آقا می‌فرمودند خیلی خوب بود اما یک بار شعر ترکی خواندم که ایشان فرمود نمی‌دانستم که اسرافیلی شعر ترکی هم می‌گوید که این نشان از نگاه تیز و شاعرانه رهبر انقلاب دارد.

جلسه شعر رهبر انقلاب فرصتی برای جریانات مختلف شعر است

ناصر فیض در ادامه این مراسم گفت: این جلسه فرصتی برای شاعران است تا به عنوان نماد جریانات شعری مختلف در آن حضور پیدا کنند، هرچند بسیاری تلاش می‌کنند تا برخی شعرا را از بدنه شعر انقلاب جدا کنند اما این جلسات با میدان دادن به اشعار و افراد مختلف نماد حضور جریان‌های شعر فارسی است.

وی افزود: همین که یک نفر در محضر رهبری می‌گوید یک شعر عاشقانه دارم و ایشان نیز استقبال می‌کنند گواهی بر این مدعا است. همچنین این نکته درمورد شعر طنز نیز وجود دارد و این توجه رهبری موجب به وجود آمدن جریانات شعری شده است.

شاعر مجموعه «فیض‌بوک» گفت: برای مثال جریان شعر طنز بعد از شعرخوانی طنز برای اولین‌بار در حضور ایشان راه افتاد که ما امروز شاهد رشد و موفقیت این جریان شعری هستیم. شعر طنز که پایه آن اعتراض است اما با زبان طنز و شوخی آن را بیان می‌کند شاهد هستیم که رهبری با آن مواجه می‌شوند و زمینه رشد شعر طنز را فراهم می‌کنند.

فیض در ادامه گفت: تذکرات رهبری به شعرا موجب می‌شود که شعر رشد کند و اتفاقات مثبتی رخ دهد تعبیری چون شعر ثروت ملی است برای اولین‌بار از ناحیه رهبری صادر شد و این نشان از توجه ایشان به شعر دارد این جلسه‌ای است که در واکنش به هیچ جریان سیاسی شکل نگرفته و شخصی شکل‌دهنده این جلسه است که خود یک ادیب است و در حوزه دانش ادبی سرآمد است اما هیچ ادعایی ندارد.

وی افزود: جلسه شعر رهبر انقلاب بسیار به نفع شعر، ادبیات و شاعران است تا خود را نشان دهند در خاطرم هست در یک جلسه یک نفر دو شعر داشت که یکی در مورد شخص رهبری بود و دیگری نیز موضوع اعتراض داشت، که رهبری گفت آن شعر دوم را بخوان و بعد از اتمام این شعر ایشان فرمودند این شعر هم در مورد ما بود.

تاکنون کسی سکه و صله نگرفته است

فیض در پایان گفت: لازم است برخی افراد بدانند که این یک جلسه ادبی است و تاکنون اتفاق نیفتاده که کسی آنجا سکه و صله بگیرد هرچند ما برای این صله به آنجا می‌رویم اما این مسئله تاکنون دیده نشده است. در جلسه شعر رهبر انقلاب یک افطار ساده وجود دارد که آن هم در سطح خانواده‌های معمولی است شاعر همین که مخاطب به شعرش توجه می‌کند برایش صله است و نیازی به چیز دیگری ندارد بهترین صله این است که جایگاه شعر کشور در این جلسات مشخص می‌شود و به جایگاه شعر نزد رهبر انقلاب پی می‌بریم.

نگاه مسئولان به نگاه آقا در حوزه شعر نزدیک نیست

میلاد عرفانپور در ادامه این نشست به نکاتی پیرامون این جلسه اشاره کرد و گفت:‌ باید نگاه رهبر انقلاب در شعر الگوی سایر مدیران و مسئولان شود و این نگاه یک نگاه قابل تأمل است و می‌توان آن را به چند شعبه تقسیم‌بندی کرد تا به منظور رهبر انقلاب از شعر بهتر پی ببریم. یکی از نشانه‌ها این است که مسئولان در قبال شعر و شاعر باید مانند رهبری عمل کنند و این در کلام رهبری بازتاب دارد پس نگاه مسئولان باید به نگاه حضرت آقا نزدیک شود در حالیکه اکنون این نزدیکی وجود ندارد.

وی افزود: نکته دیگر این است که مجری یک برنامه شعری و هر برنامه فرهنگی دیگر باید به محتوای برنامه شعری شناخت داشته باشد و شناخت و تسلط رهبر انقلاب به شعر بر کسی پوشیده نیست و این نشانه‌ای برای برگزارکننده جلسات مختلف شعری است. نکته سوم این است که جلسات شعر در کشور باید تقویت شود و ایشان با حضور در میان شعرا به این مهم تأکید می‌کنند. توجه به جوانان شاعر نکته دیگر این جلسه است تشویق جوانان به شعر از سوی رهبری قابل توجه است رفتار رهبری در تعامل با شاعران از سر تکریم و بزرگداشت است و نشان می‌دهد که باید با شاعران با زبان تکریم سخن گفت.

عرفان پور گفت: نکته دیگر این جلسه این است که همانطور که رسانه‌ها به این جلسه توجه می‌کنند باید به سایر جلسات شعر کشور نیز توجه کنند و اینطور نباشد که شعرا تنها زینت‌المجالس باشد و این اتفاقی است که امروز در صداوسیما می‌افتد و شاهدیم که برنامه‌های شعری این رسانه نیز بیشتر شعرسازی و شعربازی است. نکته آخر نیز این است که شعر باید با یک نگاه باز مورد توجه قرار گیرد و شعرا را در جلسات شعری مختلف محدود به خواندن شعر با موضوع خاص نکنند سعه‌ صدری که رهبری انقلاب در قبال اشعار شاعران دارد از نکات مهم این جلسه است.

علاقه رهبری به شعر از قدیم بوده است

مصطفی محدثی خراسانی در بخش دیگری از این مراسم گفت: داستان علاقه‌مندی رهبری به شعر یک پیشنیه چند دهه‌ای دارد و مربوط به سنین نوجوانی ایشان است و ما شاهدیم که بیشترین دوستان رهبر در مشهد در آن دوران شعرا بودند استاد کمال، قهرمان، صاحب‌کار، باقرزاده، اخوان، شفیعی از جمله دوستان شعری رهبر انقلاب هستند.

وی افزود: جلسات شعر رهبری از قبل از سال 67 در مشهدبرگزار می‌شد و بعد از تشکیل حلقه شعر حوزه هنری مشهد به مدیریت سیدعبدالله حسینی شعرای آن جلسه قوت گرفتند و توانستیم در جلسه شعر رهبری شرکت کنیم. در اولین جلسه‌ای که در مشهد در جلسه رهبر انقلاب حاضر شدم ایشان برای اینکه فضای سنگینی در جلسه ایجاد نشود مزاح می‌کرد حتی عبا و امامه خویش را کنار گذاشتند تا همه راحت باشند در آن جلسه من و آقای نظافت دو شعر آتشین خواندیم که رهبری فرمودند شعر شما خاستگاهش خوب است اما به آنارشیسم ختم می‌شود.

محدثی خراسانی گفت: در آن جلسه آقا گفت این جلسه در مشهد بود اما کسی با لهجه مشهدی شعر نخواند که آقای خسرونژاد گفت من شعر دارم ولی جرأت ندارم بخوانم که وی با تشویق رهبری شعرش را خواند.

او اضافه کرد: همچنین شفیعی کدکنی خاطرات بسیاری از رهبری نقل می‌کند و می‌گوید در کتابفروشی که در مشهد در میدان شهدا بود و کتاب‌خوانان حرفه‌ای به آنجا می‌رفتند هر زمان به آنجا رجوع می‌کردم آقای خامنه‌ای میان قفسه‌ها می‌چرخید حتی شفیعی نقل می‌کند که برای ملاقات اخوان آقای خامنه‌ای و یک نفر به مشهد رفتند. در پشت منزل خانه اخوان آن فرد در می‌زند و آقای خامنه‌ای کنار می‌‌ایستد در که باز می‌شود آقای اخوان با همان حالت همیشگی جلو می‌آیند و احوالپرسی می‌کنند آن فرد به اخوان اشاره می‌کند که آقای خامنه‌ای هم آمده‌اند که اخوان طوری که رهبر انقلاب متوجه شوند بلند می‌گوید تو نمی‌گویی با سیدعلی‌آقا آمده‌ای لااقل من آستین‌ها را بالا بزنم که انگار می‌خواسته‌ام نماز بخوانم.

محدثی خراسانی دراین نشست گفت: در ارتباط با صله دادن رهبری به شدت تحفظ دارند و هوشمندانه عمل می‌کنند تا حاشیه‌ای ایجاد نشود و صله‌ای به کسی داده نشده است. در یکی از جلساتی که حضور داشتم شعری خواندم که رهبری بخشی از آن را حفظ بودند در آن جلسه احوال پدر من را به واسطه آشنایی پرسیدند، اما بعد از آن فشارها در مجله شعر بر من زیاد شد و من از مجله شعر کنار گذاشته شدم.

جلسه شعر رهبری یک تاریخ ادبیات است

محمدمهدی سیار در ادامه این مراسم گفت: جلسه شعر رهبری یک تاریخ ادبیات است و این تاریخ ادبیات جای خالی‌اش امروز دیده می‌شود. جلسه شعر رهبری ریشه در علاقه ادبی ایشان دارد اما این علاقه شخصی از ابزار حکومت‌‌داری است و در ایران اسلامی تصور نمی‌شود کسی به مدیریت کلان برسد ولی به شعر علاقه‌ای نداشته باشد و این جزو مدیریت در ایران است.

وی افزود: از روی تصادف و اتفاق نبوده امام شاعر بوده یا رهبری شاعر هستند البته این به معنای این نیست که همه باید شاعر باشند بلکه نکته‌اش اینجا است که باید شعر دوست باشند حتی انقلاب اسلامی نیز یک حرکت شاعرانه در عالم بود و همین باعث پیوند عمیق با شعر است.

سیار گفت: این جلسه و دیدار در واقع قرار بود سرچشمه باشد و آثار آن در تمام ابعاد فرهنگی مدیریتی باید دیده شود اما آن نیز مانند سایر رهنمودهای رهبری روی زمین مانده است. رسانه‌های ما در قبال شعر آن رویکرد اصیل را ندارند و بیشتر جنبه سیاسی و سرگرمی شعر را می‌بینند.

او اضافه کرد: این جلسه اگر رسانه‌ای می‌شود به خاطر این است که تعامل جامعه با شعر بیشتر باشد تا نشان دهد رهبری چه برخوردی با شعر دارند. توجهی که رهبری به شعر دارند نشان می‌دهد که این مقوله از چه میزان اهمیت برخوردار است اما شاهدیم که مدیریت فرهنگی چه هزینه‌‌هایی برای سایر هنرها چون سینما و موسیقی انجام می‌دهد ولی به شعر توجهی نمی‌کند و به نظرم باید بیش از پیش به شعر توجه شود.

منبع: خبرگزاری فارس