پایان رنج‌های شاعر بزرگ جهان عرب

راه‌نوا-  «چهرۀ عربی ات را، رنگ زدند .. آه ای وطنم.. با این مرگ و خنده های زشتی که دورت را گرفته اند .. گویی هیچ گاه ردای تمدن بر شانه نداشته ای .. و هیچ گاه خورشید و پیامبران را نزاده ای …»

«محمد الفیتوری» شاعر بزرگِ سودان و آفریقا که چند سال پیش جهان عرب را این گونه توصیف کرده بود، جمعه شب در 79 سالگی جهان عرب را در بدترین شرایط ممکن رها کرد و بدرود حیات گفت.

الفیتوری، از چهره های شاخص شعر نو در جهان عرب به شمار می رود.

وی در شعر خود به مبارزات ضد استعماری چندین کشور آفریقایی پرداخت و چندین دیوان در این زمینه تالیف کرد که از میان آن‌ها می‌توان به «ترانه های آفریقا» 1955، «عاشقی از آفریقا» 1964 و «انقلاب عمر مختار» 1973 اشاره کرد. وی درباره فلسطین نیز شعرهایی سروده بود.

«محمد وردی» خوانندۀ عرب، یکی از شعرهای او را تحت عنوان «عروسی سودان» ترانه کرد و در آن قیام ملت سودان ضد حکومت نمیری را ستود.

دفتر ریاست جمهوری سودان با انتشار بیانیه‌ای، الفیتوری را از شاخص‌ترین چهره‌های شعر عربی معرفی کرد که توانست دغدغه آفریقا را وارد ادبیات عربی کند و به همین سبب به عنوان صدای آفریقا و شاعر آفریقا شناخته شد.

الفیتوری، در سال 1936، در شهر الجنینه در استانِ دارفورِ سودان به دنیا آمد و در شهر اسکندریه مصر رشد و نمو کرد.

الفیتوری در اسکندریه قرآن کریم را حفظ کرد، سپس به قاهره رفت و از دانشکدۀ علومِ دانشگاه الازهر فارغ التحصیل شد.

آن گاه در روزنامه‌های مصری و سودانی به عنوان دبیر خبر به فعالیت مشغول شد و سپس در دهه شصت از قرن گذشته، به عنوان کارشناس رسانه‌ای فعالیت کرد. در دهه‌های شصت و هفتاد از قرن گذشته، برخی از اشعار و نوشته‌های او، در کتاب‌های ادبیات عربی در مدرسه‌های مصر تدریس شد.

تا این که دولت سودان، در سال 1974، شناسنامه و گذرنامه او را به سبب مخالفت با حکومت جعفر النمیری، باطل کرد.

پس از آن «معمر قذافی» به او گذرنامه لیبیایی داد. اما پس از سقوط قذافی، مسئولان لیبیایی گذرنامه لیبیایی الفیتوری را باطل کردند، به همین سبب وی به مغرب رفت و تا آخر عمر، در کنار همسر مغربیش در جنوب رباط زیست.

در سال 2014، دولت سودان بار دیگر به او شناسنامه سودانی داد و گذرنامه‌ای دیپلماتیک برای او صادر کرد. در سودان، نشان طلاییِ علوم و هنر و ادب را بر گردن آویخت و در لیبی، حائز نشان «فاتح» شد.

چندین کشور دیگر نظیر عراق، مصر و مغرب نیز نشان‌ها و جایزه‌های بزرگی به او اعطا کردند. پیکرِ «عاشق آفریقا»، پس از نماز ظهر روز شنبه، در قبرستان شهدا در رباط به خاک سپرده خواهد شد.

منبع: شهرستان ادب