ای دوست ماه روزه رسید و تو خفته‎ای/آخر ز خواب غفلت دیرینه سر برآر
باشگاه هواداران
×

تخصص

تایخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۳۹۴


رمضانیه‎ای از عطار نیشابوری

ای دوست ماه روزه رسید و تو خفته‎ای/آخر ز خواب غفلت دیرینه سر برآر

در این شعر زیبا آنجا که عطار از روزۀ حقیقی و محدود نبودنِ روزه، به روزۀ دهان سخن می‎گوید، به روشنی تأثیر عطار از احادیث مروی از پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (علیهم السلام) را می‎بینیم.

 

 

 

 

images (1)راه‌نوا- «عطار نیشابوری» از بزرگ‎ترین شاعران و عارفان سنت ایرانی اسلامی است که در حدود قرن شش و هفت هجری می‎زیسته است.

 

او را تألیفات بسیاری است که برای عموم دوستداران شعر و عرفان آشناست. یعنی آثاری چون «منطق الطیر»، «الهی‎نامه»، «مصیبت‎نامه»، «اسرارنامه» و «تذکره الاولیا». عطار را می‎توان از پیروان سنت شعر عرفانی حکیم سنایی و از پیشروان مولوی دانست. مولوی خود در این‎باره می‎گوید:

 

عطار روح بود و سنایی دو چشمِ او
ما از پیِ سنایی و عطار آمدیم

 

درادامه قصیده‎ای زیبا از عطار می‎خوانید. در این شعر زیبا آنجا که عطار از روزۀ حقیقی و محدود نبودنِ روزه، به روزۀ دهان سخن می‎گوید، به روشنی تأثیر عطار از احادیث مروی از پیامبر اسلام (ص) و اهل بیت (علیهم السلام) را می‎بینیم.

 

ای در غرور نفس به سر برده روزگار
برخیز و کار کن که کنون است وقت کار

 

ای دوست ماه روزه رسید و تو خفته‎ای
آخر ز خواب غفلت دیرینه سر برآر

 

سالی دراز بوده‎ای اندر هوای نفس
ماهی خدای را شو و دست از هوا بدار

 

پنداشتی که چون نخوری روزۀ تو است
بسیار چیز هست جز این شرط روزه دار

 

هر عضو را بدان که به تحقیق روزه‎ای است
تا روزۀ تو روزه بود نزد کردگار

 

اول نگاه‎دار نظر، تا رخ چو گل
در چشم تو نیفکند از عشق خویش خار

 

دیگر ببند گوش ز هر ناشنودنی
کز گفت و گوی هرزه شود عقل تار و مار

 

دیگر زبان خویش که جای ثنای اوست
از غیبت و دروغ فروبند استوار

 

دیگر به وقت روزه گشادن مخور حرام
زیرا که خون‎خوری تو از آن به هزار بار

 

دیگر بسی مخسب که در تنگنای گور
چندانت خواب هست که آن نیست در شمار

 

دیگر به فکر آینه دل چنان بکن
کز غیر ذکر حق ننشیند برو غبار

 

این است شرط روزه اگر مرد روزه‎ای
گرچه ز روی عقل یکی گفتم از هزار

 

دیگر بسی مخور که هر آن کس که سیر خورد
اعضاش جمله گرسنه گردند و بی قرار

 

تو خود نشسته تا که کی آید پدید شب
چون شمع جان خویش بسوزی در انتظار

 

تا خوان و نان بسازی از غایت شره
گویی دو چشم تو شود از هر سویی چهار!

 

چندان خوری که دم نتوانی زد از گلو
ور دم زنی برآورد آن دم ز تو دمار!

 

صد بار باشدت چو شکم پر شد از طعام
حالی ز پشت تو همه باز اوفتاد بار!

 

این روزه نیست گر شرف روزه بایدت
بیرون شوی ز تویی تو بر مثال مار

 

مویت سپید گشت و دل تو سیاه شد
تا کی کند سیاه‎گری ای سپیدکار

 

یارب به حقّ طاعت پاکان پاک‎دل
یارب به حقّ روزۀ مردان روزه‎دار

 

کز هرچه دیده‎ای تو ز عطار ناپسند
کآن را نبوده‎ای تو به وجهی پسند کار

 

چون باز در تو گشت و پشیمان شد از گناه
وز فعل خویش خیره فروماند و شرمسار

 

عفوش کن و ببخش تو دانی که لایق است
با جرم آفریده، کرم ز آفریدگار

 

 

 

 

 

منبع: شهرستان ادب

 

 

نظرات

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

  • دیدگاه سید شهیدان اهل قلم درباره موسیقی

    اگر دیدید موسیقی بر محتوا غلبه دارد، گوش نکنید

    . درباره موسیقی حداقل دو جور می‌شود بحث کرد؛ این دو جور، یکی بحث فقهی درباره موسیقی است که اصلا در حد بنده نیست و آدم‌هایی مثل ما اصلا نباید به خودشان اجازه بدهند که وارد بحث‌های فقهی شوند، مسایلی کاملا تخصصی است و به هیچ‌وجه در حیطه ما نیست. مسایل کاملا تخصصی به تحصیلاتی در همان زمینه احتیاج دارند. به این دلیل ...
  • دیدگاه شهید دكتر بهشتی درباره موسیقی

    آن موسیقی حرام است، که انسان را در مقابل گناه ‌بي‌پروا كند

    موسيقي‌ از نظر اسلام‌ بسم‌ الله‌ الرحمن‌ الرحيم‌ نامه‌ شما رسيد. در اين‌ نامه‌ درباره‌ چند مطلب‌ سوال‌ كرده ‌بوديد كه‌ لازم‌ دانستم‌ به‌ اين‌ سوالات‌ طي‌ نوار، پاسخ‌ مفصل‌تري‌ بدهم‌. خواهش‌ مي‌كنم‌ كه‌ نوار را گوش‌ كنيد تا اگر باز نكته‌اي‌ به‌ نظرتان‌ رسيد بپرسيد تا پاسخ‌ بدهم‌ و ضمناً نوار را هم‌ به‌ مركز اسلامي‌ هامبورگ برگردانيد، چون‌ اين‌گونه‌ نوارها معمولا اينجا ...
  • گزیده‌ای از نظرات رهبر انقلاب در مورد موسیقی

    خواننده خوب جبهه مستضعفین کجاست؟

        خواننده خوب جبهه مستضعفین کجاست؟ بنده گاهى اوقات که مى‌بینم نوجوانى را به تلویزیون مى‌آورند که از صداى خوبى برخوردار است، دلم مى‌لرزد که آیا بناست این نوجوان، فردا، پس فردا خواننده‌ى خوبِ جبهه‌ى مستضعفین و جبهه‌ى حق شود، یا قرار است به خود و مادر و پدرش پولى بدهند، بعد هم ببرندش و یک استودیوى مجّانىِ پر زرق و برق در اختیارش ...