از حسینیه امام خمینی تهران تا حسینیه سید الشهداء بیروت
راه نوا – تواشیح گونه‌ای آواز دینی است که موضوعات اشعار آن یا دعا است یا در مدح و نعت پیامبر اسلام و اهل بیت پیامبر هستند. زبان آن معمولاً عربی است و اغلب بدون همراهی ساز موسیقی است. این آواز دینی مملو از هنرهای زیبای تنغیمی است و عموماً آهنگین است.
گروه تواشیح نوجوان «بینه» در اصفهان به سرپرستی مرتضی بشیری چند سالی است که فعالیت می‌کند و در همین زمان اندک علاوه بر اینکه توانسته در اجراهای متعددی در ایران داشته، سطح فعالیت‌ها را تا جایی ادامه داده‌اند که در کشورهای دیگر هم اجرا داشته باشند. با مرتضی بشیری درباره راه‌اندازی این گروه و فعالیت‌های این نوجوانان صحبت کردیم:
همه‌چیز از کلاس‌های قرائت قرآن شروع شد
«این موسسه از سال ۸۲ و برای آموزش قرائت قرآن ویژه نوجوانان پسر راه‌اندازی می‌شود. موسسه فرهنگی‌قرآنی و عترت «بینه» کلاس‌های آموزش قرائت قرآن را برای نوجوان‌های ۷ تا ۱۵ ساله برگزار می‌کرده است. امروز در این موسسه در حدود هزار قرآن‌آموز حضور دارند که از میان ۲۵ هزار نوجوان متقاضی انتخاب شده‌اند، این انتخاب هم بر اساس صدای خوش آن‌هاست. این نوجوانان ۹ دوره اموزش قرائت را می‌گذرانند.
از بین این افراد گروه ۴۰ نفره‌ای برای تواشیح انتخاب شدند که ۲۰ نفر از آنها سال ۹۴ و روز اول ماه رمضان به خدمت رهبری رفتند و اجرای برنامه داشتند. در ماه رمضان امسال و در شب‌های قدر ۱۰ نفر از آنها در کشور گرجستان اجرای برنامه داشتند. حضور گروه تواشیح بینه در کشور لبنان نیز از طریق دعوت رایزن فرهنگی این کشور اتفاق افتاد.
دهه اول محرم ۱۲ نفر از اعضای گروه به لبنان و سوریه رفتند تا در این مدت اجرا داشته باشند.در این مدت بیشتر از ۹۰ برنامه اجرا داشتیم! همچنین شب تاسوعا در کشور سوریه و در نماز جمعه اجرای برنامه داشتند و سه برنامه هم برای شبکه‌های همان‌جا هم ضبط شد و همچنین توفیق زیارت حرم حضرت زینب (س) و حضرت رقیه (س) را هم داشتند.»
ایده گروه تواشیح از کجا شکل گرفت؟
«با توجه به اینکه صداهای خوبی را در میان بچه‌ها داشتیم و تاثیر صدای نوجوان هم بر هم‌سن و سال‌های خودشان و هم بر بزرگسالان زیاد است، به همین دلیل ما گروهی را انتخاب کردیم و فعالیت تواشیح را شروع کردیم. همه بچه‌ها زیر ۱۵ سال هستند. به هر حال ممکن است تغییر صدا هم داشته باشند، اما بعد از مدت کوتاهی که شرایط صوتی آنها مانند قبل شود، می‌توانند برگردند و به فعالیت‌های خودشان ادامه دهند.»
درخواست ۳۰ اجرا در ۲۴ ساعت!
«گروه تواشیح بنیه در این چند سال در سطح استان اصفهان اجراهای زیادی داشته است. همچنین ما در مناسبت‌هایی مانند نیمه شعبان یا عیدغدیر از ما در یک فاصله ۲۴ ساعته، ۳۰ اجرا درخواست می‌شود که شاید تنها به ۷-۸ تای آنها می‌رسیم. از طرفی در هفته و دیگر شرایط هم به طور معمول درخواست هفته‌ای دو اجرا داریم که بنا به شرایط زمانی و اوضاع درسی بچه‌ها که روزهای پنجشنبه و جمعه می‌توانند آنها را قبول می‌کنیم. فعالیت‌های ما در سطح کشوری، استانی و حتی بین‌المللی بوده است.»
مربی‌های امروز، قاری‌های دیروز
«فعلا بچه‌ها در حال آموزش دیدن هستند و فعالیت‌های امروز آنها هم بیشتر فوق برنامه و جنبی است. اما در میان آنها کسانی هستند که مسیر را ادامه می‌دهند و بعد وارد پروسه آموزش می‌شوند خودشان اساتید قرآنی می‌شوند یا به عنوان مهره‌های قرآنی در مراکز فرهنگی مشغول به کار می‌شوند. حتی خود ما از زمانی که شروع کردیم ۶۰-۷۰ درصد مربی‌هایی که امروز داریم همان‌هایی هستند که در دوره‌های اول آموزش دیده‌اند و حالا به عنوان مربی با خودمان همکاری می‌کنند. همچنین قاری‌هایی را به کشورهایی چون گرجستان و ترکیه هم فرستاده‌ایم.»
خودمان روی آهنگ‌گذاری کار می‌کنیم
«سابقه تواشیح در کشور ما شاید به ۳۰ سال هم نرسد، تقریبا از ابتدای انقلاب بحث آن به وجود آمده است. اصل آن هم به کشور سوریه برمی‌گردد، عمدتا در ابتدا تواشیح تقلیدهایی از گروه‌هایی بود که در سوریه و مصر اجرا داشتند و از طریق رادیوشنیده می‌شدند. اما از ۱۵ سال قبل که رهبری گفتند که متون و ادعیه خیلی قوی و غنی داریم و گروه‌ها از این متون استفاده کنند و الحان عربی را روی آن اجرا کنند، این فضا به وجود آمد که افرادی روی متون کار کنند و کارهایی که امروز اجرا می‌شود، متن‌های شیعه هستند که در کتب شیعه وجود دارد یا شعرایی که شعر عربی و فارسی می‌گویند.
آهنگ‌گذاری را هم گروه‌ها به صورت تجربی یاد گرفته‌اند، چون کار کلاسیکی نبوده و آدم‌های کمی بوده‌اند که روی این متون کار کنند و آهنگ گذاری را انجام دهند و بخشی هم که کار کرده‌اند، بیشتر تجربی بوده است. البته در اینجا منظور از آهنگ هم لحن خواندن است. بچه‌هایی که قاری هستند و تواشیح هم کار کرده‌اند، روی متون کار می‌کنند و لحن‌گذاری‌ها را انجام می‌دهند. در این میان برخی از کارها را خودمان تولید کرده‌ایم، برخی هم تعبیر از کشورهای دیگر هستند.»
می‌خواستیم آتش به اختیار باشیم
«هدف ما بر اساس فرمایشات رهبری است که گفته بودند باید کار جهادی کنید و این همان کاری است که از دست ما برمی‌آمد. هم اینکه آتش به اختیار باشیم و هم در زمینه تبلیغ فعالیت کنیم. حتی همین سفرهایی هم که تا امروز داشتیم را خودمان پیگیری کردیم تا به نتیجه رسیده است. ما کارهای‌مان را برای مسئولین می‌فرستیم تا دیده شوند و بعد دعوتمان می‌کنند. البته این وظیفه وزارت ارشاد است، اما خب به هر حال کم‌کاری‌هایی که به هر دلیلی انجام شده، باعث شد ما خودمان مشغول شویم و کار کنیم.»
نظرات