وقتی دفتر موسیقی ارشاد «رادیو جوان» را تقویت می‌کند
راه نوا – آذر ماه سال گذشته بود که دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اطلاعیه‌ای با موضوع لزوم اخذ مجوز برای پخش تک‌آهنگ‌ها و آثار موسیقایی منتشر کرد. بر مبنای این اطلاعیه هنرمندان و سایت‌های عرضه آثار موسیقی ملزم شدند تا حتما برای انتشار تک‌آهنگ‌ها هم مجوز بگیرند.
فرزاد طالبی مدیر کل دفتر موسقی ارشاد نیز در این باره گفته بود: «توزیع یک قطعه غیرمجاز موسیقی، غیرقانونی است؛ به همین دلیل، تمامی سایت‌های اینترنتی موظف‌اند که فقط قطعات دارای مجوز را منتشر کنند. در این بحث، وارد عواقب نشده‌ایم و نیازی هم نیست وارد این موضوع بشویم. اما طبیعی است که با سایت‌هایی که اثر بدون مجوز را منتشر کنند، برخورد خواهد شد.»
صحبت‌های طالبی نشان از تعیین عواقبی برای سایت‌های داشت که اقدام به انتشار قطعات غیرمجاز می‌کردند. اما آنطور که به نظر می‌آمد اقدامات بازدارنده‌ای برای انتشار قطعه از سوی خود هنرمندان صورت نگرفته بود. مدیر کل دفتر موسیقی اما در آن زمان خبر از تمهیدن اندیشه‌هایی درباره عوامل بازدارنگی هنرمندان برای انتشار قطعات غیر مجاز خبر داد و عنوان کرد: «به هر حال تمهیداتی اندیشه شده است؛ مثلاً امکان اجرای زنده یک قطعه که قبلاً مجوز نگرفته، وجود نخواهد داشت. قطعاتی می‌تواند برای اجرا در کنسرت تأیید شود که مجوز داشته باشند.»
اما چه اتفاقی در عمل روی می‌دهد که دوباره بسیاری از خوانندگان را راهی سایت «رادیو جوان» کرده است؟ چرا دوباره خوانندگان تک‌اهنگ‌های جدیدشان را از طریق این سایت منتشر می‌کنند؟ چرا هنرمندان ما دوباره برای یک سایت غیرقانونی و خارج‌نشین محتوا تولید می‌کنند؟ چرا بعد از آن همه دردرسر ممنوع الکار کردن خوانندگان برای همکاری با این سایت و مجبور به اعلام برائت کردن خوانندگان از همکاری با این سایت، دوباره هنرمندان از رادیو جوان سردر آوردند؟ چه اتفاقی افتاده که سایت‌های داخلی و قانونی عرضه آثار موسیقایی روز به روز نهیف‌تر و لاغرتر میشوند؟ دلایل این موضوع از چند منظر قابل بررسی است:
اول: هنرمند الزامی برای دریافت مجوز تک‌آهنگ نمی‌بیند؛ چراکه تنها عامل بازدارنده دفتر موسیقی عدم امکان اجرای زنده قطعه غیرمجاز مربوطه است. اما نکته جالب اینجاست که این عامل «بازدارندگی» دفتر موسیقی هیچ کارکردی نداشته است! تکلیف خوانندگانی که کنسرت نمی‌دهد روشن است چه برای تک‌اهنگ مورد نظر مجوز بگیرند چه نگیرند، تفاوتی نخواهد داشت چرا که اساسا کنسرتی در کار نیست که بخواهد امری به خطر بیفتد.
دوم: آیین‌نامه‌ها و شیوه نامه‌های موجود دفتر موسیقی به راحتی قابل دور زدن از سوی موسسات و برخی هنرمندان است. به این گونه که هنرمند تک‌اهنگ مورد نظر خود را بدونی اینکه الزامی برای دریافت مجوز احساس کند، منتشر می‌کند. سایت‌های داخلی که امکان انتشار این قطعه را ندارند چون سریعا با خطراتی مثل فیلتر و تعطیلی و … مواجه میشوند پس فقط یک راه برای هنرمندان باقی می‌ماند که آن هم سایت خارج نشین رادیو جوان است. هنرمند قطعه را از طریق این سایت منتشر می‌کند و اگر هم احیانا خواست این قطعه را در کنسرت‌های داخلی هم اجرا کند، زمان کنسرت تازه اقدام به دریافت مجوز می‌کند یعنی در واقع دریافت مجوز پس از انتشار و پخش قطعه!
سوم: امروز عملا سایت‌های داخلی در حال مرگ تدریجی هستند. چرا که آیین‌نامه‌ها و شیوه‌نامه‌های نصف و نیمه و بدون کارکرد دفتر موسیقی، این سایت‌های عرضه مجاز موسیقی را از چرخه خارج کرده است. بنابر اطلاعات میدانی خبرنگار فارس، این سایت‌ها امروز بیش از ۶۰ درصد مخاطبان خود را از دست داده‌اند.
حال با توجه به نکات عنوان شده باید دید دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چه روندی را در این زمینه پیش خواهد گرفت؛ آیا در ادامه شاهد اصلاح آیین‌نامه‌های مربوط به تک آهنگ‌ها خواهیم بود یا روند کنونی ادامه می‌یابد و تنها قربانی این اتفاق سایت‌هایی میشوند که خواسته‌اند به صورت قانونی فعالیت کنند؟
حسین سلیمی
خبرگزاری فارس
نظرات