عاشورا یعنی واکنش نسبت به وقایع جهان

راه‌نوا- محمد مهدی سیار، شاعر جوان آیینی در گفت‌وگویی با تأکید بر لزوم استفاده مناسب از عنصر تخیل در اشعار آیینی طوری که به سندیت تاریخی یک پدیده آسیب وارد نکند، اظهار داشت: یک شعر آیینی باید در مرحله اول به معنای حقیقی، شعر باشد؛ یعنی از قوت‌های ادبی، دقت‌ها و ظرافت‌های شاعرانه برخوردار باشد. به لحاظ زبانی باید در یک حد قابل قبول و فارغ از ضعف باشد و در واقع باید با یک زبان مناسب سروده شود. زبان شعر آیینی خصوصاً شعری که در هیئتها خوانده می‌شود، باید روان و خالی از گره و دشواری باشد.

از خیال پردازیهای غلوآمیز و بدون سند تاریخی هم باید پرهیز شود،

سیار افزود: از نظر عناصر دیگر شعر مثل تخیل، یک شعر آیینی باید از تصویرپردازی خوبی برخوردار باشد و یک تصویر تاریخی‌ را برای مخاطبان ارائه و مجسم کند. البته از خیال پردازی‌های غلوآمیز و بدون سند تاریخی هم باید پرهیز شود، این جایگاهِ ادب خیال است و این خیال را باید طوری که نه به غلو و نه به حرف بی سند کشیده شود، هدایت کرد. خلاقیت تخیل در شعر آیینی خیلی باید با احتیاط انجام شود.

این شاعر جوان با اشاره به جایگاه معارف در اشعار آیینی تصریح کرد: شعر آیینی باید بتواند معارف راستین اهل بیت و قرآن را در خود بگنجاند و همانطور که اشک مردم را جاری می‌کند و عاطفه مردم را درگیر می‌کند، سعی کند تفکر و عقلانیت مردم را هم تقویت کند و در نتیجه بالا ببرد.

سیار با اشاره به اثرگذاری مقوله عاطفه در اشعار آیینی گفت: یکی از مهم‌ترین جنبه‌های دیگر شعر، عاطفه است که باید در شعر آیینی در حد اعلی باشد، در واقع باید به گونه‌‌‌‌ای باشد که بیشترین ارتباط را با قلوب مردم برقرار کند. باید به این نکته هم توجه داشت که عاطفه صرف، عاطفه فارغ از عقلانیت و استنادات تاریخی و فارغ از دقتهای زبانی و معرفتی می‌تواند آسیب‌زا باشد.

شعر عاشورایی باید تمام این ابعاد را در خود دارا باشد؛ یعنی حماسه، عرفان، شور و عقلانیت.

وی در پاسخ به این سوال که آیا صرف پرداختن به جنبه حماسی و شهادت در تصویرسازی اشعار در مقابل پرداختن به جنبه معنوی و روحانی ماجرای کربلا برای مخاطبین، کافی است خاطرنشان کرد: عاشورا تجسم دین کامل و کمال دین است که در آن صحنه، انسان کامل در یک عرصه جهادی تمام عیار وارد می‌شود و تمام ابعاد دین را در همان یک روز به ظهور می‌رساند. شعر عاشورایی باید تمام این ابعاد را در خود دارا باشد؛ یعنی حماسه، عرفان، شور و عقلانیت.

سیار درباره نقش و اثرگذاری یک شاعر دغدغه‌مند انقلابی توضیح داد: همه هویت انقلاب اسلامی به عاشورا است. در زمانه حاضر نه انقلاب را می‌‌توان بدون عاشورا تصور کرد و نه عاشورا و عزاداری بر امام حسین (ع) را جدا از انقلاب و روحیه حماسی و دفاع مقدس می‌توان تصور کرد.

وی با اشاره به پیوند و وحدت دو کاروان حسینی و انقلاب اسلامی افزود: دو ماجرای امام حسین (ع) و انقلاب اسلامی در زمانه حاضر دارای وحدت هستند و به یک یگانگی رسیدند، در واقع انقلاب اسلامی امتداد عاشورا است و مردم و شهداء هم خودشان را در عرصه کربلا حاضر می‌دیدند و فکر می‌کنم امروز هم نمی‌توان هیئتی داشت که نسبت به مسائل انقلاب و جهان اسلام بی‌تفاوت باشد. اصلاً واقعه عاشورا یعنی واکنش نشان دادن نسبت به وقایع جهان اسلام، نسبت به عدالت، نسبت به مبارزه با ظلم و نمی‌شود عاشورا را فارغ از این موضوعات درنظر گرفت و تصور کرد.

منبع: خبرگزاری تسنیم