در انتقال فرهنگ انقلاب و دفاع مقدس غفلت کرده‌ایم

راه‌نوا- محمدرضا سنگری؛ شاعر و نویسنده درباره سخنان اخیر مقام معظم رهبری درباره ولنگاری فرهنگی گفت: ما این نیاز جدی را داریم که ادبیات دفاع مقدس را ترجمه کنیم. در دوره‌های قبل کتاب سال دفاع مقدس متوجه این ضعف بزرگ شدیم و دیدیم تا به حال در این حوزه کار جدی نشده است. اگر حجم آثار فراوانی را که هر ساله از کشورهای غربی و آمریکای لاتین برای ما ترجمه می‌شود مقایسه کنیم با آثاری که از ادبیات جنگ ما برای آنها ترجمه شده، یکی دو کتاب بیشتر نیست و جالب است همین دو کتاب هم که توسط یک مترجم آمریکایی ترجمه شده به شدت مورد استقبال واقع شده است، هم کتاب «سفر به گرای ۲۷۰ درجه» احمد دهقانی و هم کتاب «شطرنج با ماشین قیامت» حبیب احمد زاده.

مشکلی که در زمینه ترجمه ادبیات دفاع مقدس وجود دارد این است که متأسفانه نهادهای مسئول در کشور ما این کار را به هم حواله می‌دهند. بنیاد شهید می‌گوید،‌ وظیفه سازمان تبلیغات است،‌ سازمان هم آن را به وزارت ارشاد واگذار می‌کند، وزارت ارشاد هر سه را به بنیاد حفظ آثار حواله می‌دهد و … خلاصه همه منتظرند دیگری انجام دهد و به هم پاس می‌دهند. نتیجه هم آن شد که این همه سال گذشته و کتاب‌های ما هنوز ترجمه نشده است. به نظر من باید یا نهاد‌ی شکل بگیرد که از طرف همه نهادهای عریض و طویل فعال در حوزه دفاع مقدس در آن نماینده داشته باشند تا بر ترجمه آثار نظارت داشته و یا این که نهادی به طور مستقل بتواند ترجمه کند. فقط هم بحث ترجمه کتاب نیست، بالاخره امروزه در دنیا فضاهای مجازی مطرح است که قابل اعتناست و می‌شود از این ظرفیت‌ها استفاده کرد ولی من احساس می‌کنم ما فعلا در خلاء‌ یک مرکز تصمیم گیرنده هوشمند و آگاه در این زمینه به سر می‌بریم.

الان در سطح جامعه ما نمونه‌های فراوانی از آثار آمریکای لاتین ترجمه شده داریم که برخی از عناصر آن با فرهنگ و هویت ما متفاوت است و برای ما مانوس نیست ولی هنر مترجم‌ این جا خودش را نشان می‌دهد؛ او می‌تواند با توضیحات بیشتر در پاورقی‌ها و … تا حد زیادی این مشکل را برطرف کند. پس ما هم می توانیم این کار را انجام دهیم یا حداقل می‌توانیم بخش‌هایی از ادبیات دفاع مقدس را ترجمه کنیم که جهانی‌ترند و خیلی نمادهای فرهنگی ما در آنها به چشم نمی‌خورد که غیر قابل ادراک باشد یا از متن‌های ساده استفاده کنیم مثل ادبیات داستانی که راحت‌تر می‌توان با آن ارتباط برقرار کرد.

به گزارش صبا، برای کشورهای اسلامی مثل کشورهای حاشیه خلیج فارس یا کشورهایی مثل لبنان،‌ افغانستان، عراق، بوسنی و … آثار دفاع مقدس قابل درک و فهم است و حتی آنها احتیاج به آثار این چنینی دارند و ما باید این احساس وظیفه را داشته باشیم که این کار را انجام بدهیم. اصلا به نظر من باید به این منظور مترجمانی را تربیت کنیم که بتوانند در آینده این کار را انجام بدهند.

در انتها، باید گفت وقت آن رسیده است که اقدامی جدی در حوزه انتقال ارزش‌های انقلاب و دفاع مقدس صورت گیرد و ادبیات ما نیز به جهانیان معرفی شود.

منبع: مشرق