آیا دشمن از موسیقی تا توانسته علیه ما استفاده نکرده است؟
راهنوا – در مقولهی برخورد و مواجههی فردِ «مسلمانِ انقلابیِ ایرانی» با موسیقی، دو جنبه را میتوان مدنظر داشت:
۱. برخورد مذهب و علمای اسلام با موسیقی
۲. پیشینهی موسیقی و منصههای ظهور آن
هر دوی این موارد منتج به دوری گزیدن از موسیقی، پرهیز از تلاش برای کسب مهارت در آن و حذر از اهتمام به آن میشود. بررسی نظرات اسلام و علمای اسلام نسبت به موسیقی و تطبیق آنچه رخ داده و دستور داده شده، با شرایط کنونی از حیطهی این نوشتار خارج است اما به نظر میرسد عوامل زیر دلایلی است که باعث شود نسبت به نظرات داده شده بتوان بازنگری و روزآمدی داشت:
۱. تغییر کاربرد موسیقی در بسیاری از عرصهها
۲. فراگیری موسیقی
۳. عدم توانایی در پرهیز از موسیقی
۴. توانایی کسب سود و پیشبرندگی برای اسلام و انقلاب اسلامی توسط پرداختن به موسیقی
در بررسی جنبهی دوم نیز به این نتیجه میرسیم که سابقهای که شاید بتوان آن را اسفناک خواند، باعث به وجود آمدن موضع فعلی نسبت به موسیقی و آنچه بدان تعلق دارد شده است. موسیقی عاملی برای گرم کردن مجالس لهو لعب بوده و هست که خود، گاه در این مراسمات موضوعیت اصلی مییابد. افرادی که به موسیقی و حواشی آن اهتمام داشتهاند غالبا نسبت به دین کم توجه بوده یا بیدین بودهاند. باریک بودن خط مرزی بین موسیقی حلال و حرام و نظرات گوناگون فقهی در خصوص آن نیز عامل دیگر است.
اما امروز بیش از دیروز، و فردا بیش از امروز موسیقی به ابزاری جهت تکلم و بیان معانی بدل خواهد شد. زبانی بینالمللی که بدون نیاز به آموزش، معانی و مفاهیم را تا حد قابل قبولی منتقل میکند. لابد برای شما هم پیش آمده است که تاثیر یک نماهنگ را بر خود بیش از مطالعهی مطلبی ۱۰ صفحهای یا شنیدن یک سخنرانی یک ساعته بدانید. و این تنها نمونهای کوچک از تاثیر موسیقی است. موسیقی میتواند محمل بسیاری از معانیای باشد که در قالب فیلم، کتاب، سخنرانی، مداحی و … ارائه شده است. بیان مواضع انقلابی، آرمانخواهانه و عدالتطلبانه میتواند موضوعی قوی برای پرداختن موسیقیدانان انقلابی باشد.
عدالت اجتماعی، مبارزه با فقر و اعتیاد، دفاع از ایران در مقابل دشمن و کمک و توجه به هموطنان مناطق محروم، دفاع از مظلوم، دفاع از فلسطین، تلاش برای ایجاد اتحاد بین امم اسلامی و مسائلی از این دست نیز اهدافی والا هستند که موسیقیدان مسلمان میتواند با افتخار عمر خویش را برای پرداختن به آن صرف کند.
آیا دشمن از موسیقی تا توانسته علیه ما استفاده نکرده است؟ مثالش رادیو فردا که تمام مدت موسیقی پخش میکند و هر نیم ساعت در میان این موسیقی اخبار خود را به خورد مخاطب میدهد. آیا دشمن با پر و بال دادن و بزرگ کردن اساتید موسیقی ایرانی و بهرهجویی در وقت نیاز از آنان، ضربات سختی بر نظام اسلامی وارد نکرده است؟ مثال آن محمدرضا شجریان و مسائلی که به وجود آورده است. آیا چتر حمایتی همه جانیه از هنرمندان جدید نمیتواند این خلاء را به کل از بین ببرد؟
آیا از سپردن گوش جامعه به شلاقهای هر روزه و هر ساعتهی ساختههای گروهای موسیقی داخلی و خارجی با شعرهای مبتذل و فرهنگ منحط خسته نشده و احساس شرم یا تکلیف نمیکنیم؟ از این که در هر ماشین و تاکسی نواری روشن باشد که خوانندهی آن به جای ذکر زیباییهای جهان و عظمت خلقت، زیبایی محبت و آرامش ذکر حق، تنها برای این بخواند که فلانی را دوست دارد و فلانی پیش او بیاید و خدا کند که نرود و اگر برود میمیرد و حالا که رفته انتقام میگیرد و نفرین میکند و …!
و در پاسخ به تمامی این سوالات و مباحث طرح شده آیا چیزی غیر از لزوم اهتمام بیشتر به موسیقی حاصل میشود؟ همانطور که سینما میتواند ظرفی باشد تا مظروف انقلابی در آن ریخته شود، موسیقی نیز میتواند محملی برای انتقال فرهنگ انقلابی ایران امروز باشد.
منبع : اختصاصی «راهنوا»
نظرات