«اپرای عاشورا» برای اولین بار به صورت زنده اجرا شد

راه‌نوا-  شب گذشته ارکستر سمفونیک تهران به رهبری نصیر حیدریان و مدیریت هنری علی رهبری با همراهی گروه کر قطعه «اپرای عاشورا» اثر بهزاد عبدی را اجرا کرد.

اپرای عاشورا از مجموعه اپراهایی است که با عنوان (اپرای ملی) توسط هنری بهزاد عبدی و بهروز غریب‌پور در سال 1387 تولید شد. بهروز غریب‌پور که در این اپرا نقش نویسنده لیبرتو (تحقیق، تصحیح و بازآفرینی) را داشت، در سال 1387 با کارگردانی خودش، این اثر را به‌صورت اجرای عروسکی به روی صحنه برد. پس از این اجرا، هر ساله در ایام محرم این اپرا به‌صورت عروسکی به روی صحنه رفته است.

بهزاد عبدی آهنگساز این اثر با الهام از فضای موسیقی تعزیه‌های سراسر ایران، توانست به استثنای یک تم، تمامی بخش‌های این اپرا را در فضای تعزیه بسازد، بدون اینکه از تم‌های رایج آن مستقیماً بهره‌برداری کند. در این اپرا ایشان، امام‌خوانی، رجزخوانی و اشتلم‌خوانی را در سنت تعزیه‌ بازآفرینی کرده‌اند.

آهنگسازی این اثر به صورتی انجام شده است که با حفظ فواصل مخصوص موسیقی ایرانی در اجرای سولیست‌ها، ارکستر به‌صورت تعدیل یافته بتواند به همراهی بپردازد و این خصوصیت، امکان اجرای این اثر را با ارکسترهای ناآشنا با فواصل ایرانی را نیز فراهم کرده است.

اپرای عاشورا یکی از آثار سمفونیک ایرانی است که با استفاده گسترده از موسیقی قرن بیستم اجرا شده است و همین خاصیت، اجرای آن را بسیار مشکل کرده است؛ این اثر اولین بار است که در ایران به‌صورت زنده اجرا می‌شود.

در پرده اول (آغاز) این اپرا محتشم کاشانی عاشورا را به یاد می‌آورد و سرودن مرثیه را آغاز می‌کند. و در پرده دوم (بارگاه یزید) در محضر یزید تصمیم گرفته می‌شود که امام حسین(ع) و خاندانش از میان بروند. در ادامه و در پرده سوم (ملائک) ملائک همراه با جبرئیل بر امام حسین(ع) نازل می‌شوند و در پرده چهارم (خانه شمر): شمر آماده جنگ می‌شود و بی‌اعتنا به خواهش و تمنای همسرش راهی کربلا می‌شود.

در ادامه و در پرده پنجم (وداع) امام حسین(ع) با سکینه(ع) وداع می‌کند و در پرده ششم (حر) حر عازم کربلا می‌شود و با حضرت ابوالفضل عباس‌(ع) روبه‌رو شده از تصمیم‌اش برای رودررو شدن با امام و یارانش پشیمان می‌شود. در ادامه ملائک بر حر نازل شده و رهائیش را از بندگی ستمگران مژده می‌دهند. مصعب برادر حر نیز به او ملحق می‌شود. در پرده هفتم (بارگاه ابن‌زیاد) قاصدی نامه حر را می‌آورد که تصمیم خود را مبنی بر پیوستن به امام حسین(ع) را خبر می‌دهد. و در پرده هشتم (شهادت حر) روح امام حسین(ع) ناظر بر صحنه مویه می‌کند. ابن سعد و شمر و لشگرشان، حر را از پای درمی‌آورند. جنگ بی‌امان شروع می‌شود . در پرده نهم (شادمانی در بارگاه ابن‌زیاد) لشگریان ابن‌»یاد به خاطر پیروزی‌شان به شادی می‌پردازندو در  پرده آخر هم (پایان): شهادت حضرت عباس(ع). محتشم کاشانی لحظه‌های دردناک کربلا را به یاد می‌آورد و از نوشتن باز می‌ایستد و…

بر اساس این گزارش، اجرای اپرای عاشورا توسط ارکستر سمفونیک تهران تا تاریخ 30 ام شهریور ماه در تالار وحدت ادامه خواهد داشت.

منبع: خبرگزاری فارس