تاریخ شفاهی سرود انقلاب ثبت شود

راه‌نوا- پس از دیدار سالانۀ رهبر معظم انقلاب حضرت آیت الله خامنه‎ای با شاعران و سخنانی که ایشان در حمایت از شهرستان ادب بیان کردند، رسانه‎ها سراغ گفتگو با دکتر محمدمهدی سیار -از شاعران حاضر در این دیدار و از مدیران موسسه شهرستان ادب- رفتند. صحبت‎های سیار در گفتگو با خبرگزاری‎ مهر  را در ادامه می‎خوانید:

تاریخ شفاهی سرود انقلاب ثبت شود 

محمد مهدی سیار با اشاره به لزوم ثبت تاریخ شفاهی سرود انقلاب اسلامی خواستار فعالیت جدی دانشگاه‌ها در عرصه سرایش و تولید سرودهای انقلابی شد. محمد مهدی سیار در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: صحبت های دیشب رهبر انقلاب عمق دلبستگی ایشان به شعر و ادبیات را نشان داد. ایشان با فرصتی استثنائی که هر سال برای شعرا می‌گذارند و با وجود مسئولیت‌های سنگینی که دارند در این جلسه صحبت‌های مهمی داشتند که نشانه دلبستگی و رضایت ایشان به شعر کشور است و حاکی از این است که این دو موضوع برای ایشان اصلا یک مساله حاشیه‌ای نیست بلکه برایشان مساله اصلی و اولیت کاری کشور است. ایشان مهمترین مسولیت‌های فرهنگی در کشور را بر عهده شعر دانستند یعنی برای درگیری با نظام سلطه و یا مساله برجام ایشان شعرا را مسئول دانستند و از آنها خواستند تا درباره خیانت آمریکا در این قضیه اشاره کنند و البته لطفی هم به شعر مشترک من و آقای عرفان‌پور در این زمینه با عنوان «هتل کوبورگ» داشتند هر چند که من در نوبت شعرخوانی‌ام، شعر عاشقانه خواندم.

وی افزود: توقع رهبری از شعر توقع ویژه‌‌ای است و از آن چیزی فراتر از شخصی‌سرایی‌‌ها توقع دارند. ایشان البته همیشه بر این مساله تاکید کرده‌اند که شعر باید همواره در صحنه باشد و البته این مساله منافاتی با عاشقانه سرایی و بیان احساسات شخصی شاعر ندارد. تاکید رهبر انقلاب بر وظیفه شعرا در برابر مسائل کشور بسیار ویژه است و صحبت‌های دیشب ایشان نشان داد که از قضا چقدر بر فضای فرهنگی کشور مسلط هستند. ایشان برای مثال دیشب درباره آسیب‌های فضای مجازی بر شعر صحبت کردند و عنوان داشتند «لایک خور» بودن شعر یک شاعر در فضای مجازی نشانه خوب بودنش نیست که این موضوع شگفتی جمع را نیز برانگیخت.

سیار در پاسخ به سوالی درباره میزان حضور شعر به عنوان ابزار مبارزه در جریان ادبی امروز انقلاب اسلامی عنوان کرد: حیات شاعرانه و نگاه شاعرانه داشتن قابل انقطاع و تقطیع به حوزه‌های مختلف نیست. نمی‌شود گفت شاعری صرفا آئینی یا عاشقانه یا سیاسی شعر می‌گوید. اگر شاعر شاعر باشد نگاه شاعرانه به همه ساحت‌های زندگی دارد. از سوی دیگر زندگی هم قابل تفکیک به حوزه‌های مختلف نیست که صرفا در یک حوزه بنشینیم و شعر بگوییم. زندگی یک واحد یکپارچه پیچیده است و شعر هم ناظر به آن است و لایه‌های مختلفی دارد مانند آن. شاعر نمی‌تواند خود را منحصر به یک حوزه صرف بکند.

این شاعر تصریح کرد: تجربه شعرای بزرگ نشان می‌دهد که یک شاعر هرگز نتوانسته خود را از مسائل اجتماعی و دردهای مردمی منفک کند و در عوالم انزوای خودش به سر ببرد و شعر او در این حالت نیز چندان موفق و حقیقی نیست.

شعر انقلاب همیشه در صحنه بوده است

برگزیده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران افزود: تجربه انقلاب اسلامی در این زمینه بسیار موفق بوده است. مرحوم سبزواری و یا مرحوم قیصر امین‌پور دو نمونه خوب در این زمینه هستند. ما در شعر قیصر هم موقعیت انسان در زندگی و جامعه معاصر و هم زندگی انسان در بستر جنگ را می‌شود دید. البته شاعران دیگری مانند سلمان هراتی و یا محمد کاظم کاظمی و…  نیز چنین نگاه‌هایی به زندگی دارند. بر همین مبنا تجربه موفق شعر انقلاب را باید تجربه‌ای متکثر نیز دانست که گونه‌های رنگارنگی از تکثر را در شعر معاصر ایران نمایش داده است.

سیار در پاسخ به سوالی درباره راهکارهای احیا گونه ادبی سرود در کشور گفت: چند کار اصلی در این زمینه لازم داریم. نخست اینکه تجربه تاریخی سرود انقلاب ثبت شود؛ هم تاریخ شفاهی و هم اسناد و اشعار و رویدادهایی که پیرامون آن رخ داده است. این می‌تواند منبع خوبی برای محققان و شاعران داخلی و خارجی باشد. این گونه از موسیقی و شعر از درخشانترین جریان‌های هنری در جهان معاصر است و مورد توجه بسیاری قرار خواهد گرفت. در کنار آن پژوهشگران وظیفه دارند که در این زمینه سخن بگویند. ما باید نگاهی حکمت آمیز به پرونده و کارنامه سرود انقلاب اسلامی داشته باشیم و این از واجبات است. مساله بعدی سرایش و تولید موسیقی توسط مجموعه‌های خودجوشی مثل «باشگاه ترانه و موسیقی راه» یا «شهرستان ادب» و سایر جاهایی که هم کارنامه سرود انقلاب پیش چشمشان هست و هم توان تولید دارند.

وی تصریح کرد: در کنار این مساله باید این موضوع را در دانشگاه‌ها تقویت کرد. ما در دانشگاه‌ها نیاز به گروه سرود پیشرو داریم که بتواند حرف دانشجو و روز جامعه و انقلاب را با سرود بزند. سرود صرفا پدیده دانش‌آموزی نیست. سرودهای انقلاب در بخش وسیعی جوانانه است و نشاط جوانانه دارد. ما در کشور از نظر شور و حال و حماسه وضعیتی کم از دوران دفاع مقدس نداریم. الان نیز در یک جنگ بین‌المللی هستیم و در آن سوی مرزهایمان در حال شهید دادن هستیم. برای یک ملت کم پیش می‌آید که آنقدر نفوذ اندیشه‌اش زیاد باشد که هم ملت‌های دیگر برای آرمان‌هایش خون بدهند و هم خودش در آن سوی مرزها برای آرمان‌هایش خون بدهد. اگر این موضوع به سرود وارد نشود از ضعف ماست و حاکی از لنگ زدن چرخ  فعالیت‌های فرهنگی در کشور ماست.

منبع: مهر